سر خوردگی مهره کمر یا اسپوندیلولیستزیس زمانی اتفاق می افتد که یکی از مهره های ستون فقرات از موقعیت خود خارج شود. اسپوندیلولیستزیس بیشتر در ناحیه کمر دیده می شود و اغلب در نوجوانان و بزرگسالان رخ می دهد. اسپوندیلولیستزیس نوعی عارضه ستون فقرات است که معمولاً در قسمت پایین کمر اتفاق می‌افتد که در آن یکی از مهره ها به سمت جلو بر روی مهره زیرین می لغزد.
در موارد خفیف، ممکن است هیچ علامتی وجود نداشته باشد و فرد حتی نداند که به این بیماری مبتلا است. با این حال، اغلب، مهره جابجا شده به عصب فشار وارد می کند و باعث درد در ناحیه کمر، باسن یا پاها و گاهی اوقات بی حسی یا ضعف در پاها می شود. در شرایط نادر، اگر برخی اعصاب تحت فشار قرار گیرند، ممکن است بیمار حتی کنترل مثانه یا روده خود را از دست بدهد.
انواع اسپوندیلولیستزیس
اسپوندیلولیستزیس به طور کلی به سه نوع طبقه بندی می شود:
- اسپوندیلولیستزیس دژنراتیو: شایع ترین نوع این عارضه است که معمولاً با افزایش سن ایجاد می شود
- اسپوندیلولیستزیس ایستمی یا Isthmic: که به عنوان یک اثر ثانویه (شکستگی در مهره ها) رخ می دهد.
- اسپوندیلولیستزیس مادرزادی: ناشی از نقص استخوان در بدو تولد
مقالات دیگر: انواع بیماری های ستون فقرات
علائم اسپوندیلولیستزیس یا سرخوردگی مهره کمر
کمردرد یکی از علائم شایع اسپوندیلولیستزیس است. ممکن است فردی از بدو تولد دچار سر خوردگی مهره کمر شده باشد و هرگز علائمی از آن تجربه نکرده باشد. با این حال، معمولاً با افزایش سن علائمی در فرد ایجاد می شود. شدت علائم می تواند تا از دست دادن کنترل ادرار و حرکت روده در موارد شدیدتر وجود داشته باشد.
برخی از رایج ترین علائم عبارتند از:
- مشکل در راه رفتن یا دویدن
- درد در ناحیه کمر یا باسن
- دردی که از پشت به پایین یک یا هر دو پا می رسد
- ضعف در یک یا هر دو پا
- درد در ناحیه کمر و پاها که با حرکت تشدید می شود
- همسترینگ سفت (سفتی عضلات پشت ران)
- افزایش انحنای ستون فقرات به سمت داخل، معروف به لوردوز یا گودی کمر
علل سرخوردگی مهره کمر
علل اسپوندیلولیستزیس متفاوت است. برخی از افراد با مهره های معیوب به دنیا می آیند که ممکن است تا مدت ها بعد در زندگی شخص اثری از آن مشاهده نشود. برخی دیگر به طور مکرر یا فقط در یک مورد آسیب به کمر را تجربه می کنند. دانستن علت این عارضه می تواند به پزشک کمک کند تا نوع سرخوردگی مهره کمر را در فرد تشخیص دهد و همچنین به تعیین انتخاب بهترین و موثرترین روش درمان کمک خواهد کرد.
علل معمول عبارتند از:
- شکستگی های ناشی از یک صدمه و یا آسیب
- آسیب مفاصل ناشی از آرتریت یا بیماری
- انحطاط ناشی از استفاده بیش از حد یا پیری
- نقص مادرزادی
- تومورها
- عمل جراحی
تشخیص اسپوندیلولیستزیس
در صورت مشکوک بودن به اسپوندیلولیستزیس، ممکن است عکسبرداری با اشعه ایکس انجام شود. در بسیاری از موارد، فرد ممکن است نداند که دچار اسپوندیلولیستزیس شده است، زیرا علائمی نداشته است. در این موارد، پزشک ممکن است در طول معاینه برای عارضه دیگری، این بیماری را تشخیص دهد. تشخیص با یک معاینه فیزیکی و سوالاتی در مورد نوع درد یا بی حسی که فرد تجربه می کند شروع می شود.
اگر پزشک مشکوک به اسپوندیلولیستزیس باشد، عکسبرداری با اشعه ایکس را تجویز می کند. معاینه بصری اشعه ایکس اغلب برای تعیین اینکه آیا فرد مبتلا به اسپوندیلولیستزیس است، کافی است. علت اسپوندیلولیستزیس را اغلب می توان با سوالات اولیه در مورد زمان و چگونگی شروع علائم دریافت.
درمان سرخوردگی مهره کمر
گزینه های درمانی شامل مراقبت در منزل، رعایت دستورالعمل های گفته شده توسط پزشک و جراحی است. فرد می تواند از طریق روش های مختلف، از جمله استفاده از داروهای بدون نسخه برای تسکین درد، درمان را در خانه شروع کند.
در مواردی که استفاده بیش از حد باعث ایجاد اسپوندیلولیستزیس شده است، فرد باید هرگونه فعالیتی را که باعث تشدید درد می شود را متوقف کند. علاوه بر این، فردی که اضافه وزن دارد ممکن است بهتر باشد وزن خود را کاهش دهد، زیرا می تواند به کاهش علائم آنها کمک کند. در صورت لزوم، پزشک می تواند داروهای مسکن و ضدالتهاب تجویز کند.
آنها همچنین ممکن است فیزیوتراپی را به منظور بهبود وضعیت بیمار توصیه کنند. در موارد شدیدتر، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. جراحی معمولاً برای مواردی تجویز می شود که آسیب ستون فقرات وجود دارد، مهره همچنان به لغزش ادامه می دهد یا درد بیمار تشدید شونده است.
مقالات دیگر: روماتیسم ستون فقرات
نتیجه گیری
برخی از افراد ممکن است تمام زندگی خود را بدون اینکه بدانند به اسپوندیلولیستزیس مبتلا هستند ادامه دهند. برخی دیگر ممکن است در طی یک ویزیت غیرمرتبط به پزشک یا زمانی که اختلال دیگری تشخیص داده می شود متوجه این عارضه شوند.
در شدید ترین موارد، فرد ممکن است گزینه های جراحی را در نظر بگیرد. پس از جراحی، فرد می تواند انتظار داشته باشد که دوره نقاهت وی چند هفته یا چند ماه طول بکشد تا بتواند به فعالیت های عادی خود بازگردد.
