درمان دیسک کمر با فیزیوتراپی

دیسک کمر چیست؟

احتمالا شما هم بارها این جمله‌ی کوتاه را از افراد مختلف شنیده‌اید که  می‌گویند دیسک دارم. باید گفت که دیسک را همه دارند و این جمله مخفف “من مشکل دیسکی دارم” می‌باشد. به همین خاطر شاید بهتر باشد که ابتدا به شکل صحیحی با دیسک کمر آشنا بشویم و بگوییم که منظور از دیسک کمر چیست.

مشکل فتق دیسک که به آن پارگی یا لغزش دیسک هم می­گویند اغلب اوقات در پایین کمر ایجاد می‌شود. پس درد پایین کمر یا ناحیه‌ی سیاتیک پا می‌تواند به خاطر دیسک کمر باشد. ناحیه‌ی سیاتیک پا زمانی دچار درد می‌شود که عصب آن منطقه بر اثر فتق دیسک یا زائده‌ی ستون فقرات یا تنگ شدن کانال نخاع زیر فشار باشد که این اتفاق ناشی از مراحل پیش رفته‌تر دیسک کمر می‌باشد. درد ناشی از دیسک در پا می‌تواند به شکل التهاب یا بی حسی در پای مربوطه ظاهر شود. در یک کلام بیرون زدگی دیسک باعث فشار بر نخاع و اعصاب آن منطقه می‌شود و درد ایجاد می‌کند.

دلایل ایجاد دیسک کمر

همان طور که گفتیم همه‌ی افراد دچار مشکل دیسک کمر نمی‌شوند و دلایلی برای ایجاد این بیماری وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود.

1. سوابق ژنتیکی: کسانی که در خانواده‌ی خود مشکل دیسک کمر دارند احتمال ابتلا به این بیماری در آن‌ها بیشتر است.
2. زندگی بی تحرک: کسانی که ورزش نمی‌کنند و یا در زندگی خود پویایی مورد نیاز را ندارند بیشتر در معرض خطر دیسک هستند.
3. نشستن زیاد مانند رانندگی طولانی مدت: کسانی که مشاغلی دارند که به فراخور آن مجبورند زیاد بنشینند اگر ورزش‌های اصلاحی را انجام ندهند می‌توانند دچار دیسک کمر بشوند.
4. سرفه‌های مزمن: سرفه‌های مزمن نیز به دلیل فشارهایی که وارد می‌کند تا حدی می‌تواند افراد مستعد را به سمت این مشکل سوق دهد.
5. سیگار کشیدن: مواد موجود در سیگار مانع جذب مواد مغذی توسط نخاع می‌شوند.
6. بارداری: سنگین شدن شکم در ماه‌های آخر مخصوصا این که مرکز ثقل بدن به سمت جلو مایل می‌شود فشار زیادی را به کمر خانم‌های باردار وارد می‌کند. لذا اضافه وزن هم به همین دلیل می‌تواند باعث دیسک بشود.
7. بلند کردن اجسام سنگین و ضربه خوردن ستون فقرات نیز می‌تواند باعث دیسک بشود.

تشخیص دیسک

از دو روش برای تشخیص دیسک استفاده می‌کنند.

آزمایش عصبی

این آزمایش برای تشخیص نقاطی که واکنش ضعیف دارند استفاده می‌شود. که در این روش پزشک وضعیت راه رفتن بیمار در دو حالت راه رفتن بر روی پاشنه و انگشتان پا را بررسی می‌کند. ضمن این که باید نحوه ­ی کار رفلکس‌های زانو و قوزک پا را نیز بررسی بنماید.

SLR یا بالا بردن پا در حالت کشیده

این روش تشخیصی روشی دقیق برای افراد زیر 35 سال است. در این تشخیص فرد به کمر دراز می‌کشد و پزشک پای آسیب دیده را بلند می‌کند اگر فرد دچار درد در زیر زانو شد احتمال وجود دیسک زیاد است.

درمان دیسک کمر با فیزیوتراپی

دیسک کمر از جمله مشکلاتی است که فیزیوتراپیست ­ها و متخصصین طب فیزیک با آن سر و کار دارند. کارهایی که یک فیزیوتراپیست انجام می‌دهد شامل موارد زیر می‌باشد.

آموزش مکانیک بدن

در ابتدا فیزیوتراپیست ­ها نحوه‌ی صحیح نشست و برخاست و بلند کردن اجسام مختلف را به مراجع توضیح می‌دهند تا از بروز آسیب بیشتر جلوگیری کنند.

درمان دستی

گاهی فیزیوتراپیست­ها جهت نرم کردن بافت­ها و رفع گرفتگی عضلات و تسکین درد از ماساژ استفاده می‌کنند.

کشش ستون فقرات

در حین فیزیوتراپی به کمک شخص متخصص شما کشش‌هایی را در ستون فقرات خود ایجاد می‌کنید که این کشش‌ها باعث ایجاد فضا در بین مهره ­ها، کاهش فشردگی، جذب آب و در نهایت تسکین درد می‌شود.

گرما درمانی

از آنجایی که قبل از هر حرکتی بهتر است که عضلات گرم شده باشند و انقباضات عضلات کاهش پیدا کرده باشند فیزیوتراپیست ­ها برای رفع اسپاسم­ ها از پک‌های حرارتی، نور مادون قرمز، هیدروتراپی و یا از اولتراسوند استفاده می‌کنند. گرما باعث گشاد شدن رگ‌ها و کاهش درد می‌شود. به همین خاطر این روش برای کسانی که خونریزی و التهاب دارند نباید مورد استفاده قرار بگیرد.

سرما درمانی

بعد از آسیب دیدگی یا جراحی از سرما درمانی استفاده می‌شود. در این روش از حمام یخ، ماساژ با پک سرد، ژل ویپوکولانت یا کمپرس یخ استفاده می‌شود. با این کار عروق افراد منقبض می‌شود و سوخت و ساز سلولی و سرعت هدایت عصبی کاهش پیدا می‌کند و در نهایت می‌تواند درد را تسکین دهد. این روش برای کسانی که اتساع عروق دارند نباید استفاده شود.

تحریک الکتریکی عصب از راه پوست

این روش با تغییر دادن طریقه‌ای که درد را احساس می‌کنید باعث کم شدن درد دیسک می‌شود.

لیزر درمانی

لیزر می‌تواند باعث کاهش التهاب و بهبود بافت ­های آسیب دیده شود. امواج لیزر با تأثیری که بر سلول‌های تحت پوشش خود می‌گذارند سرعت تقسیم‌ های سلولی و رگ زایی را بیشتر می‌کنند در نتیجه روند بهبود تسریع می‌شود.

اولتراسوند

اولتراسوند که در بخش گرما درمانی هم به آن اشاره شد شامل یک سری امواج با طول موج‌های متفاوت است که با ایجاد ارتعاش در بافت‌ها کار خود را انجام می‌دهد. از اولتراسوند می‌توان برای افزایش جریان خون، گرمای موضعی و یا رفع بافت اسکار استفاده کرد.

ورزش

ورزش در درمان دیسک کمر می‌تواند بسیار اثر گذار باشد. حرکات کششی زیادی وجود دارند که می‌توانند به رفع دیسک کمر شما کمک کنند. با یک جست و جوی ساده می‌توانید انواع حرکات کششی و ورزشی‌ای را که برای رفع دیسک موثر هستند پیدا کنید اما آن چه که اهمیت دارد این است که حتما با یک فیزیوتراپ در این باره مشورت بگیرید چرا که مشکلات دیسک متفاوت‌اند و یک مشاوره تخصصی می‌تواند بیشترین کمک را به شما بکند. با انجام ورزش‌هایی که بتوانند عضلات ناحیه‌ی کمری شما تقویت کنند و انعطاف ستون فقراتتان را بالا ببرند می‌توانید تا حد زیادی از مشکلات دیسکی خود نجات یابید.

طب سوزنی

بعضی از فیزیوتراپیست ­ها طب سوزنی هم انجام می‌دهند که می‌تواند باعث آزاد شدن اندروفین در مغز شود ضمن این که بعضی از آنها در گره‌های عضلانی سوزن فرو می‌کنند که به آن سوزن زدن خشک می‌گویند.

آب درمانی

خواص مکانیکی و فیزیکی‌ای که آب دارد برای درمان مشکلات عضلانی و اسکلتی بسیار مفید می‌باشد. با شناور شدن بدن در آب فشاری به ستون فقرات می‌آید که می‌تواند خاصیت درمانی داشته باشد. این آب درمانی می‌تواند از یک دوش گرفتن با آب گرم شروع شود تا نشستن در یک لگن یا راه رفتن در یک استخر ادامه داشته باشد.

مگنت تراپی

با قرار گرفتن بدن در یک میدان مغناطیسی یون‌ها به جنبش در می‌آیند سرعت جریان خون و در نتیجه بهبود و التیام افزایش پیدا می‌کند. همچنین این روش با افزایش جذب کلسیم می‌تواند به پوکی استخوان نیز کمک کند. ضمن این که اندورفین بدن را نیز افزایش می‌دهد.

آیا فیزیوتراپی عوارضی هم دارد؟

عوارض جدی‌ای که بخواهد مشکلی را برای شما ایجاد کند برای شما ایجاد نمیشود. اما می‌تواند باعث احساس خستگی، ایجاد درد موقف در عضلات و گاهی اوقات خون مردگی در دست و عضلات شود.

چه مدت باید فیزیوتراپی انجام شود؟

مدت فیزیوتراپی به شدت صدمه بستگی دارد. فیزیوتراپی می‌تواند از ابتدایی که دچار صدمه شده­ اید تا زمانی که کاملا بهبود پیدا کنید در کنار شما باشد. بنابراین در صدمات کوچک دو تا سه جلسه فیزیوتراپی کفایت می‌کند در حالی که برای مشکلات جدی‌تر مانند نسج نرم معمولا به دو ماه فیزیوتراپی نیاز است.

نتیجه گیری

اگر روش های غیر تهاجمی در درمان دیسک کمر موثر واقع نشد چاره ای جز جراحی دیسک کمر نمی ماند. از آن جایی که این جراحی بسیار حساس است توصیه می شود به دنبال بهترین جراح باشید تا عوارض را به حداقل برسانید. امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد و اطلاعات لازم را کسب کرده باشید.