هنگامی که سلول ها به صورت غیر طبیعی رشد کنند یک توده را تشکیل می دهند که به آن تومور گفته می شود. تومورها به 3 دسته تقسیم می شوند که عبارتند از: 1- تومورهای خوش خیم یا غیر سرطانی 2- تومورهای بد خیم یا سرطانی 3- تومورهای پیش سرطانی. تومورهای پیش سرطانی ممکن است ایجاد سرطان کنند یا هیچ گونه پتانسیلی برای سرطانی شدن نداشته باشند. تومورها انواع مختلفی دارند. یکی از انواع آنها تومورهای نخاعی می باشند. در این مطلب به این موضوع که تومور های نخاعی چیست و چگونه جراحی می شوند می پردازیم پس تا انتها همراه ما باشید.
تومورهای نخاعی چیست؟
به رشد غیر عادی توده‌های بافتی داخل استخوان‌های ستون فقرات، نزدیک نخاع یا داخل طناب نخاع که ممکن است بدخیم یا خوش باشند تومور نخاعی گفته می شود. تومورهای نخاعی بر روی اعصاب موجود در کمر و نخاع تاثیر می گذارند و باعث ایجاد درد در آن ناحیه، مشکلات عصبی و حتی متاسفانه فلج شدگی می‌شوند.
علائم تومورهای نخاعی
- درد در ناحیه ی گردن، کمر و پشت که در بیشتر مواقع به کل بدن کشیده می شود.
- ضعیف یا بی حس شدن بازوها، دست ها و پاها
- حساسیت نسبت به گرما، سرما و درد کاهش می یابد.
- تغییر در عادات دفع ادرار و مدفوع که به دلیل کم شدن عملکرد مثانه می‌باشد.
- دردهای مداوم که شب هنگام بیشتر از روز می‌شوند و با استراحت نیز رفع نمی شوند.
- کمر درد های شدید همراه با تب و لرز، بی اشتهایی و کاهش وزن
- سخت راه رفتن که گاه باعث افتادن می‌شود.
- دردهای ستون فقرات که صبح هنگام تشدید می‌شوند.
عوامل ایجاد تومورهای نخاعی
برای ایجاد تومورهای نخاعی تا به امروز دلایل مشخصی ذکر نشده است و علت بیشتر تومورها ناشناخته مانده اند. اما با این وجود به طورکلی یک سری علت‌ها را برای ایجاد تومورهای نخاعی بیان می‌کنند که عبارتند از:
- وراثت: منشا برخی از تومورهای نخاعی نقص‌های ژنتیکی می‌باشد که می‌تواند از طریق ارثی یا عوامل محیطی ایجاد شوند.
- تقسیم سریع و غیر طبیعی سلول‌های سرطانی موجود در اعصاب، استخوان ها یا ستون فقرات
- به مدت طولانی قرار گرفتن در معرض پرتو ها، تشعشعات خطرناک و مواد شیمیایی
انواع تومورهای نخاعی کدامند؟
تومورها به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند که عبارتند از:
1- تومورهای اولیه: منشا این تومورها در استخوان‌های ستون فقرات، اعصاب و دیسک ها می‌باشند. تومورهای اولیه ای که در ستون فقرات ایجاد می شوند معمولا خوش خیم می‌باشند.
2- تومورهای ثانویه (متاستاتیک): تومورهای متاستاتیک نخاعی به تومورهایی گفته می شود که مکان شروع آن در جای دیگری از بدن بوده است اما به نخاع نیز پیشرفت کرده اند. از جمله‌ی این تورموها می توان به سرطان سینه، سرطان پروستات و ریه اشاره کرد. این نوع تومورها بسیار سریع گسترش پیدا می‌کنند. متاسفانه 90 درصد تومورهای ستون فقرات از نوع متاستاتیک می باشد.
تقسیم بندی تومور های نخاعی بر اساس موقعیت مکانی آنها:
تومورهای نخاعی بر اساس موقعیت مکانی به چهار دسته تقسیم می شوند که عبارتند از
- تومور اپیدورال: این نوع از تومورهای نخاعی در لایه ی خارجی نخاع تشکیل می شوند، و از نوع تومورهای متاستاتیک می‌باشند. درصد فراوانی آن در نخاع در مقایسه با سایر تومورها حدود 55 درصد می باشد.
- تومور اینترادورال-اکسترامدولار: این تومور های نخاعی که معمولا خوش خیم می‌باشند در داخل نخاع اما خارج از عصب ها رشد می‌کنند. درصد فراوانی آنها 40 درصد می‌باشد.
- مننژیوم: این نوع تومورهای نخاعی نیز خوش خیم هستند. مکان شایع آنها در غشاهای اطراف نخاع است که بیشتر در زنان میان سال دیده می‌شوند.
- تومورهای داخل حفره ای: این نوع تومورها داخل نخاع رشد می‌کنند. اما بیشتر در ستون فقرات گردنی دیده می شوند. درصد فراوانی این تومور ها 50 درصد می باشد. از نوع تومورهای خوش خیم محسوب می شوند.
روش های تشخیص تومور های نخاعی کدامند؟
هنگامی که فردی دچار یک نوع سرطان در قسمت های دیگر بدن خود می شود اما درد را در ناحیه ی ستون فقرات احساس می کند احتمال دارد که تومورها نخاعی در بدن او رشد کرده باشند. این موضوع توسط پزشک متخصص تشخیص داده می شود.
با استفاده از روش های زیر احتمال تومورهای نخاعی را تشخیص می‌دهند:
- بیوپسی (نمونه برداری) تومورهای نخاعی: معمولا برای تشخیص تومورهای اولیه از بیوپسی یا نمونه برداری استفاده می کنند. البته برای تشخیص تومورهای ثانویه از این روش استفاده نمی‌کنند. برای بیوپسی گاهی از جراحی استفاده می‌کنند و گاهی نیز این کار را به وسیله یک سوزن به همراه سی تی اسکن انجام می‌دهند.
- عکس برداری: معمولا برای بررسی ساختار ستون فقرات از ام آر ای (MRI) استفاده می‌کنند.
روش های درمانی تومورهای نخاعی چگونه اند؟
برای درمان تومورهای نخاعی از جراحی یا روش های غیر جراحی استفاده می‌کنند. تشخیص اینکه از چه روشی برای درمان تومورهای نخاعی استفاده کنند با پزشک متخصص می‌باشد. در این مورد سلامت بیمار و همچنین مشخصات تومور را در نظر می‌گیرند.
جراحی تومورهای نخاع چگونه اند؟
- جراحی تومورهای درونی و بیرونی: اکثر این تومورها به وسیله‌ی جراحی کامل از بدن خارج می‌شوند. خوشبختانه مشکلات عصبی که به وسیله‌ی این تومورها ایجاد می‌شوند بعد از جراحی کامل از بین می‌روند.
- جراحی تومورهای مقدماتی: تومورهای مقدماتی که معمولا داخل نخاع قرار دارند به وسیله‌ی جراحی به طور کامل از بدن خارج می شوند. بنابراین تمام سعی پزشک این است، که عملکرد عصبی نخاع بعد از جراحی مختل نشود.
- تومورهای ستون فقرات: چون پایه‌ی این تومورها استخوان‌های ستون فقرات می‌باشند و منشا بیشتر آنها متاستاتیک می‌باشد نمی‌توان گفت جراحی روش موفقی برای درمان این نوع تومور می‌باشد. برای درمان آنها معمولا از جراحی به همراه شیمی درمانی و اشعه استفاده می کنند. البته امروزه تکنیک‌های پیشرفته‌ی جراحی برای درمان آنها به کار می روند.
حرف آخر: تشخیص زود هنگام توسط بهترین متخصص مغز و اعصاب و همچنین شروع به موقع درمان انواع تومور تاثیر فراوانی در درمان آنها دارد. خوشبختانه امروزه روش‌های درمان انواع تومور پیشرفت چشمگیری داشته اند. در این مطلب به موضوع تومورهای نخاعی چیست و چگونه جراحی می شوند؟ پرداخته شد و به طور مفید و مختصر توضیحاتی ارائه گردید.
امیدوارم این مطلب برای شما مفید بوده باشد و اطلاعات لازم را کسب کرده باشید. شما میتوانید سوالات و تجربیات خود را در زیر این مطلب با ما به اشتراک بگذارید.
